عدم تحمل غذایی و راه های کنترل آن
برخی از مواد که برای افزایش رنگ، قوام، و زمان نگهداری به مواد غذایی افزوده میشوند میتوانند باعث واکنش های عمومیای گردند که بسیار شبیه حساسیت است. مثلا مونوسدیم گلوتامات که اغلب برای بهسازی طعم غذا بکار میرود ممکن است ایجاد برافروختگی، اضطراب، و احساس فشار در قفسه سینه شود. این واکنش آزاردهنده تحت عنوان “نشانگان رستوران چینی” نامگذاری شده است.
تارترازین: ماده زرد رنگ تارترازین (Tartrazine) که از لحاظ شیمیایی مشابه آسپیرین است اغلب در افرادی که به آسپیرین حساس اند باعث بروز آسم میشود. ماده نگهدارنده سولفیت به ندرت در افراد ایجاد علائم میکند. این علائم شبیه واکنش حساسیتی حاد است و شامل خارش، کهیر، تهوع، اسهال، سرگیجه، تنگی نفس، آسم، و حتی مرگ میشود.
سولفیت ها: در تعداد زیادی از غذاها، شراب ها، و داروها یافت میشوند. وجو آنها اغلب با برچسب مشخص نشده است و این مسئله وضعیت را بدتر میکند. افراد حساس تا زمانی که اداره غذا و دارو سیاستهای محدود کننندهای را در مورد مصرف سولفیت اتخاذ نکرده است باید نهایت احتیاط را برای پرهیز از مواجهه ندانسته با این ماده مرگ آور انجام دهند.
عدم تحمل غذایی چه فرقی با واکنش های ایمنی دارد؟
عدم تحمل غذایی، پاسخ بدن به یک ماده یا افزودنی غذایی است و از نوع واکنش های ایمنی نیست. یکی از مثالهای رایج آن عدم تحمل نسبت به شیر (لاکتوز) است که در افراد مبتلا به فقدان مادرزادی آنزیم لاکتاز (که برای هضم لاکتوز موجود در شیر گاو ضروری است) با دردهای انقباضی شکم و اسهال تظاهر میکند. مثال مشابه دیگر کمبود آنزیم هضم کننده گلوتن – پروتئینی که در گندم و چاودار یافت میشود- است که باعث بیماری سلیاک میگردد. این عارضه مشابه حساسیت است ولی کاملا با آن فرق دارد.
سایر واکنش های عدم تحمل غذا ممکن است توسط مواد شیمیایی مشابه دارو که در مواد غذایی وجود دارند، ایجاد شوند. نمونهای از این موارد اضطراب ناشی از کافئین موجود در قهوه و چای و بسیاری از نوشابه های غیرالکلی است. آمین های طبیعی موجود در شکلات و پنیر ممکن است در افراد حساس سردرد ایجاد کنند. در این مورد نیز پرهیز تنها راه علاج است.
منبع: کتاب مشاور پزشکی خانواده / ترجمه دکتر عبدالرحیم کاشی
- ۹۹/۰۷/۱۴